Koersrisico

Koersrisico is het risico dat de waarde van een belegging daalt als gevolg van koersschommelingen op de financiële markten. Het is een van de meest voorkomende risico’s waarmee beleggers te maken krijgen en geldt voor vrijwel alle verhandelbare effecten, zoals aandelen, obligaties, beleggingsfondsen en derivaten.

De oorzaak van koersrisico ligt in het feit dat de koers van een financieel instrument voortdurend verandert, onder invloed van vraag en aanbod, marktsentiment, macro-economische ontwikkelingen, bedrijfsprestaties en tal van andere factoren. Omdat deze invloeden vaak moeilijk te voorspellen zijn, kan de marktprijs van een belegging sterk fluctueren, soms in korte tijd. Dit maakt koersrisico tot een onvermijdelijk onderdeel van beleggen.

Wat houdt koersrisico precies in?

Koersrisico betekent dat een belegger de kans loopt dat zijn belegging minder waard wordt dan waarvoor deze is aangekocht. De prijs kan dalen door negatieve berichten over een onderneming, sectorbrede problemen, rentewijzigingen, internationale spanningen of algemene economische neergang.

Voorbeeld: stel dat een belegger voor €100 een aandeel koopt en de koers zakt tot €80, dan heeft hij te maken met een koersverlies van 20%. De belegging kan ook weer in waarde stijgen, maar dit herstel is niet gegarandeerd en kan tijd kosten.

Bij verkoop op het moment van een lagere koers wordt het koersverlies definitief gerealiseerd. Bij aanhouden is het verlies op dat moment nog niet verzilverd, maar blijft het risico bestaan.

Koersrisico bij verschillende beleggingsvormen

Aandelen

Aandelen zijn vaak het meest gevoelig voor koersrisico. De koers van een aandeel reageert op bedrijfsresultaten, marktsentiment, concurrentiepositie, rentewijzigingen, overnames, persberichten en bredere economische omstandigheden.

Obligaties

Ook obligaties zijn onderhevig aan koersrisico, met name als de marktrente stijgt. Bestaande obligaties met een vaste rentevergoeding worden dan minder aantrekkelijk, waardoor hun marktwaarde daalt. Obligaties van bedrijven met lagere kredietwaardigheid kunnen bovendien extra schommelen door veranderende inschattingen van het wanbetalingsrisico.

Beleggingsfondsen en ETF’s

Deze fondsen bestaan uit een mandje van effecten en zijn daardoor enigszins gespreid, maar ook zij kennen koersrisico. De waarde van het fonds verandert mee met de onderliggende beleggingen, zowel in positieve als negatieve richting.

Opties en andere derivaten

Bij derivaten is het koersrisico vaak nog groter. Door de hefboomwerking kunnen kleine veranderingen in de onderliggende waarde zorgen voor grote schommelingen in de waarde van de optie of het contract. Het koersrisico is hier dus extra versterkt.

Factoren die koersrisico beïnvloeden

• Marktsentiment: De stemming onder beleggers kan snel omslaan, bijvoorbeeld door nieuws, verwachtingen of gebeurtenissen.
• Rentewijzigingen: Vooral obligaties reageren sterk op veranderingen in rentestanden.
• Economische data: Groei- of inflatiecijfers, werkloosheid en bedrijfsresultaten kunnen koersbewegingen veroorzaken.
• Bedrijfsspecifieke gebeurtenissen: Fusies, schandalen, managementwissels of winstwaarschuwingen hebben directe impact op koersen.
• Politieke en geopolitieke gebeurtenissen: Onrust, verkiezingen of sancties kunnen brede koersbewegingen veroorzaken, ook in goed presterende bedrijven.

Koersrisico beperken

Hoewel koersrisico niet te vermijden is bij beleggen, zijn er manieren om het risico te beheersen:

• Diversificatie: Spreiden over meerdere aandelen, sectoren en geografische regio’s verkleint het risico dat een daling van één koers grote impact heeft op de hele portefeuille.
• Langetermijnbeleggen: Wie een belegging langer aanhoudt, kan tijdelijke koersdalingen vaak uitzitten en profiteren van herstel.
• Risicoprofiel afstemmen op beleggingskeuze: Een belegger met een laag risicoprofiel kan kiezen voor defensieve beleggingen of een grotere weging in obligaties of fondsen met lage volatiliteit.
• Beleggen in tranches: Door stapsgewijs te beleggen in plaats van in één keer, wordt het instapmoment gespreid.
• Gebruik maken van stop-loss of opties: Gevorderde beleggers kunnen koersdalingen afdekken met financiële instrumenten zoals putopties.

Koersrisico versus marktrisico

Koersrisico en marktrisico worden vaak door elkaar gebruikt, maar er is een nuanceverschil. Marktrisico verwijst naar risico’s die de hele markt beïnvloeden (zoals een economische crisis), terwijl koersrisico specifieker betrekking heeft op de koersontwikkeling van een individuele belegging. Marktrisico is systematisch en niet te vermijden; koersrisico kan deels beperkt worden door spreiding of risicobeheer.

Gerelateerde informatie

Risicometer beleggen

Wat zijn de risico’s van beleggen?

Risicopremie

Renterisico

Beleggen in Nederlands vastgoed