Obligatiefonds

Een obligatiefonds is een beleggingsfonds dat hoofdzakelijk investeert in obligaties: leningen die worden uitgegeven door overheden, bedrijven of andere instellingen. Het doel van een obligatiefonds is om beleggers een stabiele en voorspelbare stroom van inkomsten te bieden, in de vorm van rente (couponbetalingen), en in sommige gevallen ook een koersresultaat.

Obligatiefondsen zijn populair onder beleggers die op zoek zijn naar minder risicovolle beleggingen, die doorgaans minder volatiel zijn dan aandelen, en die toch een redelijk rendement kunnen opleveren, zeker op de middellange tot lange termijn.

Wat zijn obligaties?

Een obligatie is in feite een schuldbewijs. Wanneer een belegger een obligatie koopt, leent hij geld aan de uitgever (emittent), bijvoorbeeld een overheid of bedrijf. In ruil daarvoor ontvangt de belegger een vaste of variabele rentevergoeding gedurende een vooraf bepaalde looptijd, en aan het eind van de looptijd wordt de hoofdsom terugbetaald.

Een obligatiefonds bundelt tientallen tot honderden van zulke obligaties, waardoor beleggers gespreid kunnen beleggen in deze vastrentende instrumenten zonder dat zij individuele obligaties hoeven aan te schaffen.

Doelstelling van een obligatiefonds

De kern van een obligatiefonds is het genereren van:

• Inkomen via rente-inkomsten (couponbetalingen)
  
  
• Waardegroei via koersresultaten, bijvoorbeeld wanneer obligaties onder pari worden gekocht en bij afloop tegen nominale waarde worden afgelost, of wanneer de marktrente daalt en bestaande obligaties meer waard worden

De meeste obligatiefondsen streven naar behoud van kapitaal en zijn daarom aantrekkelijk voor meer defensieve beleggers. De mate van risico hangt sterk af van het type obligaties waarin het fonds belegt.

Soorten obligatiefondsen

Er bestaan verschillende soorten obligatiefondsen, die variëren in risico, looptijd en geografische focus:

Staatsobligatiefondsen

Beleggen in leningen uitgegeven door overheden (bijv. Nederlandse of Duitse staatsleningen). Ze worden als relatief veilig beschouwd.

Bedrijfsobligatiefondsen (investment grade) 

Beleggen in obligaties van financieel gezonde bedrijven met een goede kredietwaardigheid.

High yield obligatiefondsen

Beleggen in obligaties met een lage kredietwaardigheid en een hoger risico, in ruil voor een hogere rentevergoeding.

Inflatiegeïndexeerde obligatiefondsen

Obligaties waarvan de hoofdsom en/of rente meebeweegt met de inflatie.

Emerging markets obligatiefondsen

Gericht op obligaties uit opkomende landen, vaak met hogere rente en hoger risico.

Korte of lange looptijd fondsen

Afhankelijk van de gemiddelde looptijd van de obligaties in de portefeuille (kortlopend is minder rentegevoelig, langlopend biedt hogere rente en meer risico).

De invloed van rente op obligatiefondsen

De waarde van een obligatiefonds beweegt doorgaans tegengesteld aan de marktrente. Dit wordt het renterisico genoemd:

• Als de marktrente stijgt, worden bestaande obligaties met een lagere rente minder aantrekkelijk. Hierdoor daalt hun marktwaarde en dus ook de koers van het obligatiefonds.
• Als de marktrente daalt, stijgt de waarde van bestaande obligaties, wat leidt tot koerswinst voor het fonds.

De mate waarin een obligatiefonds gevoelig is voor renteveranderingen, wordt uitgedrukt in de duration van het fonds. Een langere duration betekent een hogere rentegevoeligheid.

Gerelateerde informatie

Wat is een eeuwigdurende obligatie?