Wat zijn staatsobligaties?

Staatsobligaties zijn verhandelbare schuldbewijzen die worden uitgegeven door overheden, meestal nationale staten, om geld aan te trekken bij beleggers. In ruil voor het geleende geld belooft de overheid de hoofdsom op een vaste datum terug te betalen, en doorgaans ook jaarlijks een vaste rente (couponrente) uit te keren.

Staatsobligaties worden beschouwd als een van de veiligste beleggingsvormen, vooral wanneer ze worden uitgegeven door landen met een sterke kredietwaardigheid, zoals Duitsland, Nederland of de Verenigde Staten. Ze vormen dan ook een belangrijke bouwsteen in veel beleggingsportefeuilles, zeker voor defensieve of risicomijdende beleggers.

Werking van staatsobligaties

Een staatsobligatie werkt als volgt:

• Een overheid heeft tijdelijk geld nodig en leent dat via de uitgifte van obligaties aan beleggers.
• De belegger koopt een staatsobligatie voor een bepaald bedrag (de nominale waarde).
• De overheid betaalt periodiek een vaste rente (meestal jaarlijks), de zogenaamde couponrente.
• Aan het einde van de looptijd betaalt de overheid de hoofdsom terug aan de belegger.

Voorbeeld

Een belegger koopt een staatsobligatie van €1.000 met een looptijd van 10 jaar en een jaarlijkse rente van 2%. Elk jaar ontvangt de belegger €20 rente, en na 10 jaar krijgt hij de oorspronkelijke €1.000 terug.

Kenmerken van staatsobligaties

Lage risico’s

Bij stabiele overheden is de kans op wanbetaling zeer klein.

Vaste rentevergoeding

De couponrente ligt vaak vast voor de gehele looptijd.

Liquiditeit

Staatsobligaties zijn goed verhandelbaar op secundaire markten.

Langere looptijden

Vaak tussen de 2 en 30 jaar, afhankelijk van het land.

Beïnvloed door renteontwikkelingen

Als de marktrente stijgt, daalt de waarde van bestaande obligaties (en vice versa).

Verschillen tussen staatsobligaties

Niet alle staatsobligaties zijn gelijk. Ze verschillen onder andere in:

• Looptijd (korte vs. lange obligaties)
• Valuta (euro, dollar, yen, enz.)
• Kredietwaardigheid van de uitgever (AAA-landen vs. opkomende economieën)
• Inflatiecorrectie (sommige staatsobligaties zijn geïndexeerd aan inflatie)

In Europa zijn veel staatsobligaties onderdeel van de Europese kapitaalmarkt, met bekende voorbeelden zoals:

• Bunds (Duitse staatsobligaties)
• OLO’s (Belgische staatsobligaties)
• DTS (Nederlandse staatsobligaties)

Staatsobligaties in beleggingsportefeuilles

Staatsobligaties worden vaak gebruikt voor:

• Stabiliteit: ze brengen weinig volatiliteit in de portefeuille.
• Inkomensgeneratie: ze zorgen voor voorspelbare rente-inkomsten.
• Risicospreiding: tegenover risicovollere activa zoals aandelen of vastgoed.
• Kapitaalbehoud: met name voor pensioendoelen of bij kortere beleggingshorizon.
  
  

Ze worden ook veel gebruikt door pensioenfondsen en verzekeraars, die gebonden zijn aan strenge risiconormen.

Gerelateerde informatie:

Wat zijn staatsleningen?

Wat zijn obligaties?

Wat is een obligatiefonds?

Wat zijn de meest gangbare en populaire beleggingsvormen?