Kapitaalverzekering

Een kapitaalverzekering is een vorm van levensverzekering waarbij op een vooraf afgesproken datum, of bij overlijden vóór die datum, een vooraf bepaald bedrag wordt uitgekeerd. Het doel van een kapitaalverzekering is vaak het opbouwen van vermogen voor de toekomst, zoals voor de aflossing van een hypotheek, voor aanvullend pensioen of als financiële zekerheid voor nabestaanden.

De verzekering bestaat uit twee onderdelen: een spaar- of beleggingscomponent waarmee kapitaal wordt opgebouwd, en een overlijdensrisicodekking. Dit maakt de kapitaalverzekering tot een combinatie van sparen, beleggen en verzekeren.

Hoe werkt een kapitaalverzekering?

Bij het afsluiten van een kapitaalverzekering spreken verzekeraar en verzekerde een looptijd, een verzekerd bedrag en een premiebetaling af. De premie wordt periodiek betaald (maandelijks, per kwartaal of jaarlijks) of in één keer (koopsom). Afhankelijk van de gekozen variant wordt het ingelegde bedrag belegd of tegen een vaste rente opgespaard.

Er zijn twee uitkeringsmomenten mogelijk:

• De einddatum van de verzekering: het afgesproken kapitaal wordt uitgekeerd aan de verzekerde.
• Bij overlijden vóór de einddatum: het verzekerd bedrag wordt uitgekeerd aan de begunstigde(n).
  
  

Het uitgekeerde bedrag kan vooraf gegarandeerd zijn, afhankelijk van het type verzekering, of afhankelijk zijn van het behaalde beleggingsresultaat.

Varianten van kapitaalverzekeringen

Er bestaan verschillende typen kapitaalverzekeringen:

• Kapitaalverzekering bij leven: keert alleen uit als de verzekerde in leven is op de einddatum.
• Kapitaalverzekering bij overlijden: keert alleen uit als de verzekerde vóór de einddatum overlijdt.
• Gemengde kapitaalverzekering: keert uit bij leven op de einddatum, maar ook bij overlijden vóór die datum. Deze vorm is het meest gebruikelijk.
  
  

Kapitaalverzekeringen kunnen gekoppeld zijn aan beleggingen, zoals aandelenfondsen of obligaties, of aan vaste renteproducten.

Kapitaalverzekering en belasting

Vóór 1 januari 2013 kon een kapitaalverzekering onder voorwaarden belastingvrij uitkeren, mits deze in box 1 viel en bijvoorbeeld was gekoppeld aan een eigenwoninglening. Deze oude regelingen staan bekend als kapitaalverzekering eigen woning (KEW) of spaarhypotheekconstructies. Sinds 2013 kunnen geen nieuwe KEW’s meer worden afgesloten, maar bestaande polissen blijven onder overgangsrecht vallen.

Nieuw afgesloten kapitaalverzekeringen vallen onder box 3 (vermogensrendementsheffing), tenzij het een lijfrenteverzekering betreft, waarbij het fiscale voordeel onder specifieke voorwaarden in box 1 geldt.

Verschil met lijfrenteverzekering

Een kapitaalverzekering keert in één keer uit of op een afgesproken datum, terwijl een lijfrenteverzekering periodieke uitkeringen verzorgt na pensionering. Daarnaast is de fiscale behandeling verschillend. Lijfrenteverzekeringen zijn bedoeld voor pensioenaanvulling en kennen vaak fiscale aftrek, terwijl kapitaalverzekeringen voornamelijk zijn gericht op vermogensopbouw of aflossing van schulden.

Relevantie voor beleggers

Voor beleggers is de kapitaalverzekering relevant als alternatief of aanvulling op vermogensgroei via reguliere beleggingen. In plaats van zelf te beleggen, kan het kapitaal via de verzekering in beleggingsfondsen worden geïnvesteerd, al dan niet met garantie. Hierdoor zijn kapitaalverzekeringen ook geschikt voor mensen die willen sparen of beleggen met een ingebouwde overlijdensdekking.

Beleggers moeten wel letten op de kostenstructuur van kapitaalverzekeringen. Deze ligt vaak hoger dan bij reguliere beleggingsrekeningen, vanwege de verzekeringscomponent.

Gerelateerde informatie

Wat is lijfrentekapitaal?