Koopsompolis

Een koopsompolis is een verzamelnaam voor verzekeringsproducten waarbij de premie niet periodiek, maar in één keer wordt voldaan. Met deze eenmalige inleg wordt direct een polis aangekocht, bijvoorbeeld voor pensioenopbouw, overlijdensrisico of uitkering op een vooraf bepaalde datum. De koopsompolis wordt veel gebruikt voor het afdekken van langetermijnverplichtingen zoals een aanvullend pensioen, lijfrente-uitkering of kapitaalverzekering.

De belangrijkste kenmerken van een koopsompolis zijn de directe storting van een groot bedrag en het doelgerichte karakter van de verzekering: het is vaak gekoppeld aan een specifieke levensgebeurtenis zoals pensionering of overlijden.

Hoe werkt een koopsompolis?

Bij een koopsompolis wordt een vooraf bepaald bedrag (de koopsom) ineens betaald aan een verzekeraar of financiële instelling. Dit bedrag wordt vervolgens volgens de voorwaarden van de polis belegd of vastgezet. Afhankelijk van het type polis wordt op een bepaald moment een uitkering gedaan. Veelvoorkomende vormen zijn:

• Lijfrentekoopsompolis: wordt gebruikt om een periodieke uitkering aan te kopen, vaak als pensioenaanvulling.
• Kapitaalverzekering met koopsom: keert op een afgesproken datum een bedrag uit, bijvoorbeeld voor hypotheekaflossing of studie van kinderen.
• Overlijdensrisicoverzekering met koopsom: keert een bedrag uit bij overlijden van de verzekerde.

De looptijd van de polis, het verwachte rendement en eventuele garanties hangen af van het type product en de aanbieder.

Belasting en fiscale behandeling

De fiscale behandeling van een koopsompolis hangt af van het doel van de verzekering en de gekozen vorm. Veel voorkomende fiscale situaties:

• Lijfrentekoopsompolis in box 1: de inleg is fiscaal aftrekbaar binnen de jaarruimte of reserveringsruimte. De uitkeringen zijn later belast als inkomen in box 1.
• Koopsompolis in box 3: als het geen lijfrente betreft, wordt het vermogen als onderdeel van het box 3-vermogen belast. De inleg is dan niet aftrekbaar, maar de uitkering is ook niet belast.
• Oude regelingen (voor 2001 of 2013): kunnen onder overgangsrecht vallen en andere belastingregels hebben, bijvoorbeeld bij kapitaalverzekeringen eigen woning (KEW).
  
  

Een belangrijk aandachtspunt bij een koopsompolis is de fiscale revisierente van 20%, die kan worden opgelegd bij het voortijdig afkopen van lijfrentepolissen of het onjuist gebruiken van het kapitaal.

Wanneer wordt een koopsompolis gebruikt?

Een koopsompolis wordt vaak afgesloten in de volgende situaties:

• Bij pensionering, wanneer een deel van een ontslagvergoeding of spaargeld wordt gebruikt voor een periodieke uitkering.
• Bij het ontvangen van een erfenis of schenking, waarbij de ontvanger kapitaal veilig wil wegzetten voor later.
• Als er een pensioengat is en men zelf aanvullend pensioen wil regelen.
• Voor het vastzetten van vermogen in een constructie met belastingvoordeel.
  
  

Door de eenmalige premiebetaling is de koopsompolis vooral geschikt voor mensen die op een bepaald moment over een groter bedrag beschikken.

Kosten en rendement

Net als bij andere verzekeringsproducten zijn er aan koopsompolissen kosten verbonden. Dit kunnen administratiekosten, beheerkosten en kosten voor risicodekking zijn. Daarnaast zijn er grote verschillen in het rendement, afhankelijk van de vraag of de polis op basis van sparen of beleggen werkt.

Bij een beleggingsvariant is het verwachte rendement afhankelijk van het gekozen risicoprofiel en de prestaties van de onderliggende beleggingen. In dat geval is er vaak geen gegarandeerde uitkering.

Gerelateerde informatie

Wat is een polis?