Optie

Een optie is een financieel derivaat dat de houder het recht, maar niet de verplichting geeft om binnen een bepaalde periode (of op een specifieke datum) een bepaald financieel product — zoals een aandeel, index of obligatie — te kopen of te verkopen tegen een vooraf vastgestelde uitoefenprijs (ook wel “strike price” genoemd). Opties worden veel gebruikt in de beleggingswereld als instrument voor speculatie, bescherming (hedging) of extra rendement.

Opties worden verhandeld op beurzen zoals Euronext Amsterdam, en zijn beschikbaar voor veel onderliggende waarden, waaronder aandelen van grote beursgenoteerde bedrijven, indexen (zoals AEX of S&P 500) en valuta’s.

Soorten opties

Er zijn twee hoofdsoorten:

• Calloptie: geeft het recht om een onderliggende waarde te kopen.
• Putoptie: geeft het recht om een onderliggende waarde te verkopen.

Een belegger kan zowel opties kopen (long positie) als opties schrijven (verkopen, short positie), waarbij het risico en de opbrengsten per strategie sterk uiteen kunnen lopen.

Calloptie

Een calloptie geeft de koper het recht om een onderliggende waarde te kopen tegen een vooraf vastgestelde prijs binnen een bepaalde looptijd. De koper van een calloptie verwacht dat de koers van de onderliggende waarde zal stijgen.

Voorbeeld: Stel, je koopt een calloptie op aandeel X met een uitoefenprijs van €50. Als de koers van aandeel X stijgt naar €60, kun je het aandeel kopen voor €50, wat direct een winst betekent (exclusief kosten en betaalde premie).

Putoptie

Een putoptie geeft de koper het recht om de onderliggende waarde te verkopen tegen een vooraf bepaalde prijs. De koper van een putoptie verwacht dat de koers zal dalen.

Voorbeeld: Je koopt een putoptie met een uitoefenprijs van €40. Als het aandeel daalt naar €30, kun je het voor €40 verkopen, wat een winst oplevert.

Optiepremie

De optiepremie is de prijs die je betaalt om een optie te kopen. Deze premie wordt bepaald door verschillende factoren, waaronder:

• De koers van de onderliggende waarde
• De looptijd van de optie
  
  
• De volatiliteit van de markt
  
  
• De rente
  
  
• De intrinsieke waarde en tijdswaarde van de optie
  
  

Uitoefenen of verkopen

Opties kunnen op twee manieren worden gebruikt:

• Uitoefenen: je gebruikt je recht om te kopen of verkopen.
• Doorverkopen: je verkoopt de optie vóór de afloopdatum aan een andere belegger op de beurs.

In de praktijk kiezen veel beleggers ervoor om de optie vóór afloop te verkopen als de waarde is gestegen.

Europese vs. Amerikaanse stijl

• Europese stijl: de optie kan alleen op de afloopdatum worden uitgeoefend.
• Amerikaanse stijl: de optie kan op elk moment tot de afloopdatum worden uitgeoefend. In Nederland worden de meeste aandelenopties verhandeld in Amerikaanse stijl.

Risico’s en toepassingen

Opties kunnen zeer aantrekkelijk zijn door hun hefboomwerking: je kunt met een relatief lage inleg profiteren van een koersbeweging. Maar dit betekent ook dat de risico’s hoog zijn — zeker voor beleggers die opties schrijven (verkopen).

Veelgebruikte toepassingen:

• Speculatie: profiteren van koersbewegingen zonder de onderliggende waarde te bezitten.
• Hedging: beschermen van een bestaande beleggingspositie tegen koersdalingen (bijvoorbeeld door het kopen van een putoptie).

Inkomen genereren: door het schrijven van opties (bijvoorbeeld covered calls).