Estate planning

Estate planning is het proces waarbij de overdracht van vermogen naar de volgende generatie wordt geregeld op een fiscaal gunstige, juridisch correcte en maatschappelijk verantwoorde manier. Het doel is om te zorgen dat vermogen — zoals spaargeld, beleggingen, onroerend goed of ondernemingsvermogen — zoveel mogelijk intact blijft bij overgang naar erfgenamen, partners of goede doelen. Tegelijk wordt geprobeerd erfbelasting te beperken, juridische valkuilen te vermijden en de wensen van de vermogensbezitter nauwgezet vast te leggen.

Estate planning speelt een belangrijke rol binnen financiële planning, zeker bij hogere vermogens en complexe gezinssituaties. Het kan niet alleen belasting besparen, maar ook familieconflicten voorkomen en bijdragen aan een duidelijke vermogensstrategie voor toekomstige generaties.

Doelstellingen van estate planning

De belangrijkste doelen van estate planning zijn:

• Het zoveel mogelijk behouden van vermogen voor erfgenamen door tijdige, slimme en fiscaal optimale overdracht.
• Beperken van erfbelasting en schenkbelasting, met gebruik van vrijstellingen, gespreide overdrachten en slimme juridische constructies.
• Voorkomen van conflicten tussen erfgenamen door duidelijke afspraken vast te leggen in testamenten, schenkingsakten of familieprotocollen.
• Zorg voor de partner of kinderen in geval van overlijden of onbekwaamheid.
• Verankeren van waarden en wensen van de vermogensbezitter, bijvoorbeeld door nalatenschappen aan goede doelen of voorwaarden aan schenkingen.

Instrumenten binnen estate planning

Er zijn verschillende manieren waarop estate planning vorm kan krijgen. Veelvoorkomende instrumenten zijn:

• Schenkingen bij leven: door vermogen al tijdens het leven over te dragen, wordt erfbelasting beperkt. Ook kunnen vrijstellingen worden benut en kunnen ouders nog invloed uitoefenen op de besteding.
• Testament: hierin wordt vastgelegd wie wat erft, onder welke voorwaarden, en wie de executeur is. Testamentaire bepalingen kunnen worden afgestemd op het fiscale en juridische landschap.
• Schenking op papier: een populaire vorm waarbij een bedrag wordt geschonken, maar pas later feitelijk wordt uitgekeerd, met rente. Dit verlaagt het vermogen in box 3.
• Levenstestament: dit regelt wie beslissingen mag nemen over financiën, zorg en eigendom wanneer iemand handelingsonbekwaam wordt.
• Familiefondsen of stichtingen: bij grotere vermogens kan een fonds juridisch worden afgescheiden, waarbij rendement naar familieleden of goede doelen stroomt.
• Verzekeringsoplossingen: zoals kapitaalverzekeringen of lijfrente-uitkeringen die inspelen op erfopvolging of nabestaandenzorg.

Estate planning en beleggen

Beleggingen vormen vaak een substantieel deel van het vermogen dat binnen estate planning wordt meegenomen. De manier waarop beleggingen worden beheerd of overgedragen kan invloed hebben op:

• Belastingen: zoals de vermogensrendementsheffing in box 3 of de heffing bij overlijden.
• Opbouwstrategie: door vermogen gefaseerd over te dragen, kan nog worden doorbelegd door kinderen of erfgenamen.

Bescherming van kapitaal: bijvoorbeeld via testamentaire bewindconstructies of schenkingen onder uitsluitingsclausule (zodat het vermogen niet in een echtscheiding terechtkomt).